Ciekawi świata i Wszechświata
Dekada minęła jak jeden dzień i oto w tym tygodniu po raz 11-ty w Białymstoku odbywa się Festiwal Kultur i Podróży Ciekawi Świata. Jak się bowiem okazuje, mimo tanich linii lotniczych i ogólnej dostępności świata, choćby za pomocą internetowych kamerek, nadal kontakt z żywym człowiekiem, a tym bardziej podróżnikiem, ekscytuje tłumy.
Bo przecież zawsze można znaleźć wytłumaczenie na pozostawanie w domu. Bo trzeba karmić kota, podlewać na działce pomidorki albo w czasie urlopu szósty raz remontować łazienkę… Tymczasem bohaterowie Ciekawych Świata potrafią rzucić wszystko, ruszyć na przysłowiowy koniec świata albo zaszyć się gdzieś w biebrzańskich chaszczach i przekonująco opowiadać o urokach życia na łonie natury. A my – korzystający z udogodnień cywilizacji – na przykład kanalizacji i papieru toaletowego zamiast liścia łopianu chłoniemy te opowieści w miękkich fotelach, czasem z kubkiem yerba mate w ręku. Zabrakło odwagi?
Tymczasem organizatorzy tegorocznej edycji festiwalu odważyli się zaprosić na spotkanie do kina Forum jedynego Polaka, który był przez całe 190 godzin 3 minuty i 4 sekundy w przestrzeni pozaziemskiej. Dzięki sowieckiej rakiecie kosmicznej Sojuz 30 trafił na orbitę okołoziemską po to by wylądować w.. Kazachstanie. Znacznie gorzej ów Polak, już jako podpułkownik wylądował 13 grudnia 1981 roku. Ano trafił do Wojskowej Rady Ocalenia Narodowego, tak tej która firmowała w Polsce stan wojenny zastępując władze administracyjne kraju. W XXI wieku, w niedzielne popołudnie Mirosław Hermaszewski wyląduje w kinie Forum, by jako pilot-kosmonauta opowiedzieć o ciężarze nieważkości.
Muzycznie też będzie międzynarodowo, bo w Forum zatrzyma się Bitamina, czyli formacja polska, ale z wokalistą pracującym w Niemczech. Dało się? I to jak, a Mateusz Dopieralski zdążył jeszcze stworzyć swoje drugie sceniczne ja, czyli stać się wielbionym przez tłumy Vito Bambino. W tym tygodniu koncertów będzie znacznie więcej. Równolegle z Bitaminą w Zmianie Klimatu występuje Happysad, zaś w pubie 6-ścian – Damian Lange, a na scenie przy Odeskiej przy fortepianie zasiądzie Martin Garcia Garcia. Laureat III nagrody na XVIII Międzynarodowym Konkursie Pianistycznym im. Fryderyka Chopina zagra Koncert fortepianowy f-moll op. 21 Fryderyka Chopina, jeden z dwóch, którymi świat podbił Krystian Zimerman.
Sobota i niedziela przy Odeskiej to kolejne pokazy musicalu „West Side Story” wciąż przy pełnej widowni. Od czasu „Doktora Żywago” dawno nie było w operze musicalu wyprodukowanego z podobnym rozmachem, a i młodzi aktorzy są bardzo przekonujący. A skoro już jesteśmy przy muzyce bliższej klasyce, warto też pamiętać o bezpłatnym koncercie Zespołu Muzyki Dawnej Diletto, który w niedzielny wieczór w Auli Magna w ramach cyklu Muzyka Mistrzów Baroku zaprezentuje zderzenie muzyki Antonio Vivaldiego i Jana Sebastiana Bacha. Ich koncerty przeznaczone na flet prosty z towarzyszeniem wspomnianej orkiestry zaprezentuje charyzmatyczny wirtuoz tego instrumentu – Erik Bosgraaf z Holandii.
W pełni mamy też sezon teatralny. Teatr Dramatyczny w przestrzeniach Białegostoku w tym tygodniu pokazuje interesujące kameralne „Treny” według poezji Jana Kochanowskiego i bulwarówkę „Boeing, Boeing”.
W Białostockim Teatrze Lalek kto przegapił wcześniejsze pokazy może trafić na „Syna” Grupy Wolność, a że to spektakl według przezabawnych opowiadań „Ze wsi obok” Mirosława Miniszewskiego, humoru nie zabraknie, choć kogla mogla w zestawie z biletem nie serwują. Za to serwują dzieciom „Robota i motylka” oraz pełny piosenek teatr drogi, czyli „Ach, jak cudowna jest Panama”.
Kto nie dojechał na premierę „Invisible” do Solnik, w tym tygodniu ma szansę zobaczyć najnowszy spektakl Grupy Coincidentia w Teatrze Szkolnym Akademii Teatralnej. Nicość zaprezentowana w materialnej formie, śpiewanie o tańcu, tańczenie o śpiewie, smakowanie zapachu, lalkowe dowody na istnienie światów równoległych i bytów absolutnych; empiryczne pomiary stężenia miłości, tłoczenie esencji procesów myślowych – to unikatowe, oryginalne działania sceniczne z wykorzystaniem środków wyrazu teatru ożywionej formy, które stanowią o niepowtarzalnym charakterze nowego spektaklu Grupy Coincidentia.
W Muzeum Historycznym w Białymstoku od czwartkowego popołudnia można oglądać wybrane zabytki z przepastnych archiwów i kolekcji muzealnych, zaś od piątkowego popołudnia swoje nowe prace, inspirowane barwami ochronnymi używanymi przez siły zbrojne na całym świecie pod wspólnym szyldem „Nawarstwienia” w Galerii im. Sleńdzińskich przy ulicy Legionowej 2 pokazywać będzie Paweł Matyszewski. W piątek, za to w przestrzeni Starej Elektrowni, kolejną w tym miesiącu ekspozycję otworzy Galeria Arsenał. „Maszyna do przywracania empatii” Evy Koťátkovej ma wypełnić wnętrze starej elektrowni, przedstawiając empatię jako siłę, dzięki której możemy działać i rozumieć nasz świat. W tej wielkoformatowej i wieloelementowej instalacji jest miejsce na zwierzęta, rośliny, przedmioty, ludzi – i ich wzajemne relacje oparte na równości. „Maszyna do przywracania empatii” ma charakter performatywny. Otwiera swoją przestrzeń na opowiadanie historii opartych na doświadczeniu współczucia, opieki, integracji. To dobre miejsce szczególnie dla osób, które czują się niekompletne, odczuwają brak czegoś, są zranione lub doświadczyły opresji. Angażuje w działania kwestionujące wyuczone reguły i otwiera nowe możliwości postrzegania świata.
Do kin wreszcie wchodzi rewelacyjny film Agnieszki Smoczyńskiej „Silent Twins”, nota bene zdobywca tegorocznych Złotych Lwów na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni za najlepszy film, będzie też polsko-francuska „Anatomia” i propozycja kina bardzo popularnego, czyli komedia „Bejbis” Andrzeja Saramonowicza, twórcy „Testosteronu” i „Lejdis”.
W gąszczu propozycji można się pogubić
#Zjerzonykulturą – Jerzy Doroszkiewicz