Dimitra Papagianni, Michael A. Morse – Neandertalczyk odkryty na nowo

Od czasu filmu „Walka o ogień” z roku 1981, wiedza o naszej planecie i egzystencji neandertalczyków znacznie się rozwinęła. A oryginalna książka, po raz pierwszy wydana w 2013 roku na Zachodzie była dwukrotnie uzupełniana – tak dynamicznie przybywa wiedzy o przodkach homo sapiens.

Dimitra Papagianni, brytyjska antropolożka i Michael A. Morse, brytyjski archeolog wspólnie wprowadzają czytelników w fascynujący świat odkrywania naszej przeszłości za pomocą naukowych narzędzi. A przy tym obalają dziesiątki mitów, które utrwalił wspomniany film „Walka o ogień” – nota bene w swoim czasie i przy stanie wiedzy sprzed czterech dekad, naprawdę niezły. Ale ciągły rozwój nauki pozwala brytyjskim popularyzatorom wiedzy przedstawić neandertalczyków w nowym, dużo lepszym świetle. Wyłącznie właściwie na podstawie szczątków, kości i pozostawionych narzędzi kamiennych dziś uczeni pozwalają sobie wysnuwać śmiałe hipotezy o ich rozwoju społecznym, strukturach, zależnościach.

Dzięki analizie kolagenu uzyskanego z neandertalskich kości okazuje się, że byli oni drapieżnikami szczytowymi, spożywającymi ogromne ilości mięsa pochodzącego od dużych ssaków, na przykład mamutów włochatych, ale też koni, jeleni, reniferów czy bizonów. Analiza chemiczna płytki nazębnej dodatkowo dowodzi, że znali pieczone warzywa i stosowali na przykład rumianek. Za to homo sapiens spożywał więcej ryb! Książka pełna jest świetnych rycin ukazujących i narzędzia i fragmenty kości czy czaszki Można też porównać szkielety i przekonać się, że mitem jest choćby twierdzenie, że neandertalczycy chodzili przygarbieni. Znalazło się też miejsce na odtworzenie jednego z osobników we współczesnym odzieniu jako „Clooneya z epoki kamienia”.

Archeologia, przeszłość rodzaju ludzkiego może być naprawdę fascynująca. Książkę „Neandertalczyk odkryty na nowo” czyta się doprawdy jednym tchem, także za sprawą tłumaczenia Bartosza Sałbuta. Warto.

#Zjerzonykulturą – Jerzy Doroszkiewicz

Dimitra Papagianni, Michael A. Morse – Neandertalczyk odkryty na nowo

Tłumaczenie Bartosz Sałbut

Wydawnictwo Prószyński i S-ka