Szczepan Twardoch – Null

Pełnoskalowa wojna w Ukrainie opisana z precyzją mapy sztabowej, czyli „Null”. Szczepan Twardoch miesza języki, ale rozjaśnia w głowach i powoli przeprowadza przez kolejne kręgi piekła wojny.

Bo zaczyna się jak powieść z okopów I wojny światowej. Wilgotno, bez sensu, tyle że z dronami i Starlinkiem zamiast iperytu i telegrafu. Ale im dalej w las, tym będzie groźniej. Pojawiają się rosyjskie zbrodnie, pierwszy zastrzelony żołnierz, rozterki, czy zabić poddającego się wroga.

Bo wojna to piekło, nawet jeśli uczestnikami są ochotnicy. Obok nich cała masa mężczyzn, którzy mają jakieś deficyty albo wprost – są alkoholikami. Patriotyzmu tu tyle co kot napłakał- raczej – poczucia obowiązku, ale i braku alternatywy.

Główny bohater to Polak, który rozbite życie w kraju najchętniej zakończyłby w walce o wolność Ukrainy. Gnije „po niewłaściwej stronie” Dniepru, ale co ważne  – zna swoje korzenie. Szczepan Twardoch nie pierwszy raz udowadnia, że żadne życie nie jest czarno-białe, a ludzkie postawy zero-jedynkowe. Z maestrią wprowadza czytelników w świat emocji swoich bohaterów. W obliczu wojny nawet ci, którzy wydają się być wyprani z uczuć, kiedy wybije odpowiednia godzina są w stanie poświęcić życie dla ratowania towarzysza broni.

Dla mnie osobnym bohaterem książki jest język, jakim pisze Twardoch. Surowy, szorstki, pełen wulgaryzmów dla samego przeklinania. Wymieszany z ukrainizmami, rusycyzmami i z ukraińską kuliszówką – odmianą cyrylicy. Wydawnictwo Marginesy wszystko to starannie umieściło w druku.

Ta książka śmierdzi błotem, zgnilizną, tytoniem, czasem przetrawioną wódą, choć generalnie żołnierze nie piją, za to… plotkują. A kobiety? Są wolontariuszki i jest powściągliwie wspomniana wojenna miłość, są też opisy rosyjskich gwałtów i mordów.

Wojna nie jest piękna, ale jest tuż obok – zdaje się wołać Twardoch. I te wołanie warto usłyszeć.

#Zjerzonykulturą – Jerzy Doroszkiewicz

Szczepan Twardoch – Null

Wydawnictwo Marginesy