Thomas Orchowski – Wyspa trzech ojczyzn. Reportaż z podzielonego Cypru

Cypr – piękna wyspa położona we wschodniej części Morza Śródziemnego to także pełne konfliktów państwo. Thomas Orchowski dzięki spotkaniom z mieszkańcami i dogłębnej znajomości historii tej części świata przybliża czytelnikom skomplikowane dzieje wyspiarzy.

W 2021 roku to może wydawać się nieprawdopodobne, ale przede wszystkim warto uzmysłowić sobie fakt, że formalnie wyspa uzyskała suwerenność dopiero 19 lutego 1960 roku. Choć z mitów wiemy, że to właśnie tam wyszła na brzeg narodzona z piany morskiej piękność, mityczna Afrodyta, to do dziś Grecy mają z wyspą problem. I nie tylko oni. Bo od wieków ścierają się w tym rejonie świata wpływy greckie z tureckimi. I jakby tego było mało, o rząd dusz i jak się okazuje, również finanse, walczą islam z Kościołem prawosławnym, katolickim i innymi odłamami chrześcijaństwa. Dziś pewnie tylko wytrawni politolodzy pamiętają, że pierwszym prezydentem Cypru był Makarios III, zwierzchnik Cypryjskiego Kościoła Prawosławnego w latach 1960–1977.

Thomas Orchowski rozmawia z duchownymi, także o wielkim bogactwie Kościoła prawosławnego, z politykami z prawicy i lewicy, z wyznawcami islamu, często przysyłanymi na Cypr właśnie z Turcji. Dociera na przykład do byłego prezydenta Cypru – Jorgosa Wasiliju. Historia 90-letniego dziś mężczyzny może być fantastycznym przykładem skomplikowanych losów mieszkańców tego państwa. Otóż – urodził się w Turcji, w dodatku w rodzinie działacza komunistycznego. Ukończył szkołę średnią na Cyprze. Studiował medycynę w Genewie i Wiedniu, a następnie ekonomię w Budapeszcie, gdzie do dziś pamięta łzy po śmierci Stalina. Pamięta też szok po referacie Chruszczowa i wykłady ekonomii Imre Nagy’ego – premiera Węgier w roku 1956, powieszonego przez komunistów dwa lata później. Po takich doświadczeniach jednak zdecydował się kandydować na prezydenta Cypru i w 1988 roku wygrał wybory. Rządził jedną kadencję, ale 10. lat później był głównym negocjatorem warunków akcesji Cypru do Unii Europejskiej.

Setki faktów, mnóstwo ciekawostek i niezwykle obiektywne spojrzenie wyróżniają pracę Thomasa Orchowskiego „Wyspa trzech ojczyzn. Reportaż z podzielonego Cypru”. Teraz pozostaje już tylko tam pojechać i zobaczyć to wszystko na własne oczy.

#Zjerzonykulurą – Jerzy Doroszkiewicz

Thomas Orchowski – Wyspa trzech ojczyzn. Reportaż z podzielonego Cypru

Wydawnictwo Czarne