VII Akademickie Dni Dydaktyki w Politechnice Białostockiej

Od 4 do 8 listopada 2024 r. podczas licznych warsztatów i spotkań pracownicy Politechniki Białostockiej mieli okazję podwyższyć swoje kompetencje dydaktyczne, a także zadbać o własny dobrostan – po to, by jeszcze efektywniej i z pozytywną energią przekazywać swoją wiedzę studentom.

Cel Akademickich Dni Dydaktyki Politechniki Białostockiej pozostał niezmienny od samego początku inicjatywy. Chodzi o stworzenie przestrzeni do rozwoju umiejętności zawodowych nauczycieli akademickich.

– Nasze spotkania w ramach Akademickich Dni Dydaktyki służą nauczycielom. Dlatego to oni mieli decydujący wpływ na formułę wydarzenia – podkreślała dr hab. inż. Katarzyna Halicka, prof. PB, Prorektor ds. Kształcenia Politechniki Białostockiej.

– W programie znalazły się więc przede wszystkim warsztaty, czyli forma interaktywna, która umożliwia dyskusję, wspólne rozwiązywanie zadań, stawianie pytań. Nauczyciele Politechniki Białostockiej mieli też wpływ na wybór tematów zajęć. W tym roku mówimy więc o nowoczesnych formach przekazywania wiedzy naszym studentom, a także o budowaniu dobrych relacji mistrz-uczeń. Pokazujemy też jak zadbać o własny dobrostan, w jaki sposób pracować, aby się nie wypalić, przychodzić do pracy z chęcią oraz z pozytywną energią przekazywać wiedzę studentom. Miejsca na tegoroczne warsztaty zapełniły się bardzo szybko, niektóre zapisy zamknęliśmy już w 40 minut po otwarciu. Widać więc, że tegoroczne propozycją są trafione. W podobny sposób będziemy organizować Akademickie Dni Dydaktyki w przyszłości – mówiła dr hab. inż. Katarzyna Halicka, prof. PB.

VII Akademickie Dni Dydaktyki w Politechnice Białostockiej zainaugurowała prezentacja dr Joanny Szydło z Wydziału Inżynierii Zarządzania. Stawiając pytanie „Klient czy partner strategiczny?”, zwróciła ona uwagę słuchaczy na rosnące oczekiwania studentów wobec uczelni oraz rolę dydaktyków akademickich w budowaniu przyjaznej atmosfery studiowania.

– Relacja nauczyciel – student powinna być oparta na wzajemnym szacunku – podkreślała dr Joanna Szydło. – Żeby to osiągnąć po pierwsze musimy unikać komunikacji jednokierunkowej. Warto sprawdzać, czy nasz komunikat faktycznie dotarł do odbiorców. Nauczyciele nie powinni też budować sztucznego dystansu. To często wywołuje w studentach obawy i strach przed zadaniem pytania o materiał z zajęć. Taka sytuacja nie sprzyja przekazywaniu wiedzy. Kolejna ważna rzecz to szeroki repertuar interpretacyjny, jaki powinni sobie wypracować nauczyciele. Bo czasem jest tak, że student nie uważa na zajęciach, nie przez brak szacunku do wykładowcy, ale na przykład z powodu gorszego dnia. Relacje międzyludzkie są złożone, ale dzięki nim możemy się o sobie bardzo wiele dowiedzieć. Co nam odpowiada? Co moglibyśmy usprawnić? W naszym zawodzie istotne jest, żeby się nieustannie rozwijać i reagować na zmieniające się pokolenia studentów.

O tym, jak przygotować nowoczesny program studiów mówiła dr hab. Agnieszka Dardzińska-Głębocka, prof. PB, pełnomocnik Rektora Politechniki Białostockiej ds. akredytacji i certyfikacji. W swoim wystąpieniu podkreślała, że programy nauczania muszą przede wszystkim nadążać za dynamicznymi zmianami na rynku pracy i w technologii. Jest to kluczowe dla przyszłości absolwentów.

– Nowoczesny program kształcenia powinien być elastyczny, wieloaspektowy i zorientowany na praktykę. Istotne jest to, żeby zawierał konkretne komponenty, które są określone w ustawie. Ale żeby program studiów uznać za prawdziwie nowoczesny, warto w nim uwzględnić oczekiwania naszych partnerów z otoczenia społeczno-gospodarczego oraz samych studentów. Starajmy się tworzyć programy studiów tak, żeby każdy mógł znaleźć w nich coś odpowiedniego – apelowała dr hab. Agnieszka Dardzińska-Głębocka, prof. PB.

Warto dodać, że w Politechnice Białostockiej w dostosowaniu programów nauczania do rzeczywistych potrzeb rynku pomagają rady przedsiębiorców, działające przy każdym wydziale.

Zajęcia w programie tegorocznych Akademickich Dni Dydaktyki przeprowadzali eksperci. W tym gronie byli pracownicy Politechniki Białostockiej, ale też goście z Politechniki Lubelskiej i Teatru Wierszalin.

– Bardzo się cieszę, że podczas tego wydarzenia mogę przybliżyć nowoczesne metody kształcenia inżyniera oparte na neurodydaktyce, czyli nauczaniu przyjaznemu mózgowi. Jego niewątpliwą zaletą jest to, że dzięki zaangażowaniu emocji i pasji, jest dużo skuteczniejsze niż klasyczne, usztywnione formy przekazywania wiedzy. Quizy, ćwiczenia neurofitness, czy escape roomy pomagają studentom dużo szybciej przyswajać informacje. Będę zachęcać dydaktyków, żeby wprowadzali te metody na swoich zajęciach – deklarowała dr inż. Agnieszka Gandzel z Politechniki Lubelskiej.

Dr inż. Jakub Bis polecał uczestnikom swoich warsztatów analizę mocnych stron opracowaną przez Instytut Gallupa.

– Sam fakt odkrycia tego w czym jestem mocny, pozwala stać się bardziej spójnym człowiekiem i czerpać przyjemność z tego, co robię. W praktyce: mogę lepiej pracować ze studentami, bo wiem, w czym jestem dobry; mogę wykorzystać swoje naturalne predyspozycje w pracy z innymi ludźmi, a także w karierze naukowej, czy nawet w życiu prywatnym – mówił dr inż. Jakub Bis z Politechniki Lubelskiej.

Aktorki Teatru Wierszalin, które poprowadziły warsztaty z emisji głosu skupiły się na przekazaniu nauczycielom Politechniki Białostockiej wskazówek, jakie ćwiczenia mogą wprowadzić do codziennej rutyny, by każdego dnia mogli lepiej przygotować się do zadań, jakie stawia przed nimi uczelnia.

– Głos to ważne narzędzie w pracy akademickiej. Wykładowcy bardzo długo pracują głosem, mają też duże audytorium. Ogromnie zależało nam na tym, żeby wyposażyć ich w narzędzia do codziennej pracy, żeby pomyśleli o tym, że ich ciało musi być odpowiednio przygotowane do tej pracy, że zaczynamy od ćwiczeń fizycznych, a ćwiczenia oddechowe i dykcyjne podążają za tym – podkreślała Magdalena Dąbrowska, aktorka Teatru Wierszalin w Supraślu.

Natomiast o tym, że człowieka można przeczytać jak otwartą księgę, na warsztatach z komunikacji niewerbalnej przekonywał dr Andrzej Smolarczyk.

– Mówiliśmy o tym wszystkim, co się dzieje w relacjach nauczyciel-uczeń poza słowami. Omawialiśmy znaczenie ubioru, gestów, a także stosowanie odpowiedniego tonu wypowiedzi. Analizowaliśmy rolę spojrzenia, czy dystansu interpersonalnego – wyliczał dr Andrzej Smolarczyk. – Odczytanie sygnałów niewerbalnych może być bardzo pomocne w pracy nauczyciela, ułatwia nawiązanie więzi, podnosi jakość relacji studenta z nauczycielem, zapewnia właściwy odbiór naszego komunikatu.

Do urozmaicenia zajęć ze studentami zachęcała dr inż. Anna Olszewska, prof. PB, kolejna osoba prowadząca warsztaty w ramach tegorocznych Akademickich Dni Dydaktyki.

– Metodą, którą najbardziej lubię jest grywalizacja, która polega na wdrożeniu do procesu edukacji mechanizmów gier. Zajęcia na pozór wyglądają tradycyjnie, najciekawsza rzecz rozgrywa się w umyśle studentów. Stają się innymi postaciami, funkcjonują pod pseudonimami, mają rankingi, śledzą na bieżąco, kto jest najlepszy w grupie. Na zajęciach statystyki mamy w tle zadania związane z walką z demonami. Na zajęciach z zarządzania jakością pracujemy konstruując meble dla skrzatów. Z kolei na przedmiocie wizualizacja danych, studenci uczestniczą w grywalizacji pod tytułem Sztuka Studenta, w której stają się artystami i rywalizują o miejsce w galerii – wyliczała prof. Olszewska.

Uczestnikom warsztatów przybliżyła też własne sposoby na zastosowanie metody projektowej, odwróconej lekcji, czy nauczania przez uczenie się na swoich zajęciach, realizowanych na Wydziale Inżynierii Zarządzania. Zachęcała, by tam, gdzie jest to możliwe dawać studentom pole do popisu i angażować ich w proces dydaktyczny.

Dr Agnieszka Tereszkiewicz, nauczycielka matematyki i fizyki z Wydziału Budownictwa i Nauk o Środowisku, rozmawiała z dydaktykami Politechniki Białostockiej o korzyściach i pułapkach korzystania ze sztucznej inteligencji w edukacji akademickiej. Według niej wygenerowane za pomocą ChatGPT prace wymagają od studentów jeszcze większego nakładu czasu i kreatywności niż projekty wykonane tradycyjnie.

– Muszą wiedzieć więcej. Samo wrzucenie zadania do ChataGPT nie wystarczy, nie pomoże studentom w zaliczeniu. Wręcz odwrotnie, AI potrafi obnażyć ich braki w wiedzy – a prowadzący zajęcia potrafią je łatwo wychwycić. Dlatego korzystając z narzędzi AI studenci powinni zachować wyjątkową czujność – podkreślała dr Agnieszka Tereszkiewicz.

Warto wiedzieć, że z danych Centrum Demokracji i Technologii wynika, że z 30% do 68% (na przestrzeni 2023 i 2024 roku) wzrósł odsetek nauczycieli, którzy korzystają z narzędzi wykrywania treści AI.

Czy w takim razie warto używać AI, jako narzędzia wspierającego nauczanie? – Sztuczna inteligencja daje wiele możliwości. Potrafi przyspieszyć obliczenia i wykonać wizualizację skomplikowanych struktur matematycznych. Jednak sama merytoryczna część dydaktyki jest nie do zastąpienia – mówiła dr Tereszkiewicz.

Akademickie Dni Dydaktyki w Politechnice Białostockiej były okazją do wymiany doświadczeń oraz prezentacji innowacyjnych rozwiązań w edukacji. Wydarzenie zakończyło się 8 listopada 2024 r. spotkaniem networkingowym, na którym organizatorzy i uczestnicy podzielili się wrażeniami z warsztatów oraz propozycjami dotyczącymi organizacji przyszłych edycji ADD.

Organizacja Akademickich Dni Dydaktyki 2024 możliwa była dzięki wsparciu Politechnicznej Sieci Via Carpatia im. Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego, finansowanej przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego.